تبلور گذشته اسلامی افغانستان در مسجد باستانی «نُه گنبد» بلخ
تاریخ انتشار: ۱۰ مرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۳۶۱۳۷۸
مسجد «نُه گنبد»، قدیمی‌ترین مسجد باقی‌مانده از قرون اول دوران اسلامی در بلخ و افغانستان است و زیبایی این بنا نیز آن را بسیار خاص کرده است.
به گزارش خبرگزاری شبستان به نقل از « arabnews»، یک سازه کوچک آجری در شمال غربی افغانستان برای چندین دهه باستان شناسان را دچار ابهام کرده است؛ برخی از آنها تاریخ پیدایش آن را به قرن نهم و برخی دیگر حتی صد سال قبل از آن می دانند که این مکان را به یکی از قدیمی ترین بناهای تاریخی اسلام تبدیل کرده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
این بنا که به مسجد «نه گنبد» معروف است درسه کیلومتری شهر امروزی بلخ قرار دارد.
تزیینات متمایز ستون های این مسجد با گچ بری، ترکیبی از نقوش است که یادآور سبک های غالب در دهه های اولیه خلافت عباسی و امپراتوری سامانیان است.
«صالح محمدخلیق»، مورخ و مدیر سابق فرهنگ ولایت بلخ، به عرب نیوز گفت: این مسجد یکی از زیباترین نمونه‌های سکونتگاه‌ها در دوره سامانیان است.
این بنا کاملا به سبک معماری رایج منطقه که متاثر از هنر ساسانی، بودایی و گنداره استبا ابعاد 20 در 20 متر که فضای بسیار کوچکی را شامل می‌شود، ساخته شده است.
نه طاق یا نه گنبد این مسجد، مدت‌ها پیش فرو ریخت و روایت‌هایی از ویرانی آنها در زمان حمله مغولان به بلخ در سال 1220 وجود دارد؛ البته گذشت زمان و زلزله هم آسیب‌هایی به این مسجد وارد کرد.
باستان شناسان ابتدا در دهه 1960 در مورد مسجد تحقیق کردند، اما در طول چهار دهه بعد به دلیل ناآرامی های داخلی و سپس جنگ در افغانستان، کار کمی انجام شد.
در سال 2006، کاوش‌ها آغاز شد و کارهای حفاظتی در چند سال گذشته به تثبیت سازه کمک کرد.
این مسجد شامل یک نمازخانه ستون دار و صحن است که در راستای کعبه در محور شمال شرقی-جنوب غربی آن قرار گرفته است.
تزیینات روی ستون‌ها و طاق‌ها شامل برگ های درخت انگور و اشکال هندسی است که با نمونه های مورد استفاده در سامرای عراق مقایسه شده است.
اما سبک های دیگری نیز وجود دارد، به این معنی که بخش هایی از بنا در دوره های مختلف ساخته شده یا وجود داشته است.
خلیق می‌گوید: این قدیمی‌ترین مسجد باقی‌مانده از قرون اول دوران اسلامی در بلخ و افغانستان است و زیبایی این بنا نیز آن را بسیار خاص کرده است.
«ابن بطوطه»، جهانگرد معروف، بنای مسجد بلخ را با مسجد «الحمرا» در اسپانیا و اندازه ستون های آن را با مساجد «رباط» ،پایتخت مراکش مقایسه کرده، اما آن را زیباتر از آنها می داند.
این مسجد که نام اصلی آن «نه گنبد» است، به مسجد «حاج پیاده» نیز معروف است.
در روز عید قربان، در قرون اولیه اسلام، کسانی که نمی توانستند به حج بروند، از نقاط دور و نزدیک بلخ، با پای پیاده به این مسجد می آمدند. آنها می‌آمدند، نماز می‌خواندند، زکات می‌دادند و عبادت می‌کردند و معتقد بودند که ثواب حج را گرفته اند.پس از تخریب این مسجد، این سنت ادامه یافت و تا کنون ادامه دارد.
برای ساکنان بلخ مانند «حسیب الله حازم» 35 ساله، این مسجد یادآور زرق و برق از دست رفته منطقه است.
حازم در این باره می‌گوید: این مسجد که در قرن هشتم ساخته شده، برای همه خاص است و پادشاهان وقت از آن استفاده می کردند.
وی افزود: مسجد حاج پیاده نه تنها برای شهروندان بلخ، بلکه برای همه است. این مسجد در زمان خلافت عباسی ساخته شده و یک مکانی تاریخی است.
یاسین وکیل زاده، 60 ساله، به یاد می آورد که چگونه در کودکی از این مکان دیدن می کرد و چگونه انبوهی از گردشگران از بلخ و سایر ولایات نیز حتی برای دیدن ویرانه‌های مسجد می آمدند.
او گفت: هر چیزی که آنجامی‌بینید، تاریخ است. این یک افتخار ویژه برای ساکنان بلخی است که در تمام جهان اسلام شناخته شده است.
پایان پیام/7منبع: شبستان
کلیدواژه: ساخته شده
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت shabestan.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «شبستان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۳۶۱۳۷۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
زنان نباید از تحصیل محروم شوند
شورای فقه اسلامی اتحادیه جهان اسلام روز جمعه، ۷ ثور با نشر بیانیه‌ای بر اهمیت آموزش زنان در دین اسلام تاکید کرده است.
در این بیانیه آمده است: «این شورا توصیه می‌کند که کشورها و مسلمانان در سراسر جهان به زنان اجازه دهند تا دانش مفید در زمینه‌های مختلف را فرا گیرند و آنان را از این امر محروم نکنند.»
شورای فقه اسلامی نقش زنان در خدمت به جوامع را قابل‌توجه خوانده و افزوده است که زنان و مردان جز در موارد استثنا براساس فطرت‌شان برابرند.
بیست‌وسومین اجلاس شورای فقه اسلامی وابسته به اتحادیه مسلمانان جهان امروز در شهر مکه برگزار شد و در آن بر توانمندسازی زنان برای کسب دانش مفید در زمینه‌های مختلف تاکید صورت گرفت.
این در حالی است که طالبان از حدود سه سال به این‌سو دختران و زنان را از آموزش، تحصیل و کار در افغانستان منع کرده‌اند.
این گروه تا کنون برخلاف خواست بیشتر کشورهای اسلامی، مکاتب و دانشگاه‌ها را به روی دختران بازگشایی نکرده‌اند.
باشگاه خبرنگاران جوان افغانستان افغانستان
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»